The Divine Life Society
Afdeling Aalst
Homepage


HOOFDSTUK II:

SANKHYA YOGA

Sanjaya zei:

1. Aan hem die overweldigend was door medelijden, met ogen vol van tranen en opgewonden, sprak Madhoesoedhana (Krishna) deze woorden.

2. Waar vandaan overkomt U dat hachelijke probleem, die neerslachtigheid u onwaardig en schandelijk,

die de poorten van de hemel voor u zal sluiten, O Arjoena?

3. Geef u niet over aan machteloosheid, O Arjoena, zoon van Pritha, Dat is u onwaardig. Gooi die zwakheid van u af!

Sta op, O vernietiger van de vijanden.

Arjoena zei:

7. Mijn hart is overweldigd door de smet van medelijden; mijn geest is verward over plicht (Dharma).

Ik vraag het U, zeg me beslist wat goed voor me is!

Ik ben uw discipel. Onderricht me die mijn toevlucht tot U genomen heb.

Sanjaya zei:

10. Tot hem die vertwijfeld was temidden de twee legers, sprak Krishna, alsof hij glimlachte,

O Bharata, deze woorden.

Problemen liggen altijd aan de oppervlakte, nooit in jezelf. Krishna lacht erom.

12. Er was geen tijd dat ik noch deze heersers over mensen niet bestonden, noch zullen we hierna ooit ophouden te bestaan.

Krishna zegt aan Arjoena wie en wat we zijn!

13. Zoals de Belichaamde in dit lichaam doorheen kinderjaren, jeugd en ouderdom gaat, zo ook gaat Hij een ander lichaam binnen; de vastberaden mens treurt daar niet om.

14. De contacten van de zintuigen met de objecten, O zoon van Koenti, die hitte en koude, vreugde en pijn veroorzaken, hebben een begin en een einde; verdraag ze moedig, O Arjoena.

15. De vastberaden man die door hen niet gekweld wordt, O voornaamste onder de mensen,

voor wie vreugde en pijn eender zijn, is geschikt voor onsterfelijkheid.

Door de vraag naar Yoga alleen is men de belangrijkste onder de mensen.

16. Het niet-zijn heeft geen bestaan; er is geen niet-bestaan voor het Zijn; de waarheid over beide werd gezien door de Zieners van de essentie (Datheid).

Dat wat verandert is niet-zijn. Onvergankelijk Bewustzijn is Zijn.

17. Weet dat Dat onverwoestbaar is, waardoor dit alles is doordrongen. Niets kan van Dat, de Onvergankelijke, de vernietiging veroorzaken.

18. Deze lichamen van het belichaamde Zelf, dat eeuwig, onvernietigbaar en onmeetbaar is, nemen een einde. Vecht daarom, O Arjoena. Wees niet gevestigd in ervaringen. Leg de "Ik ben-dit-lichaam"-gedachte af.

Vestig je in het Zelf en handel.

19. Hij die het Zelf voor een doder neemt en hij die denkt dat Hij sneuvelt, geen van hen weet. Hij doodt noch sneuvelt.

20. Hij wordt niet geboren en sterft nooit; na bestaan te hebben, houdt Hij niet op te bestaan; ongeboren, eeuwig, onveranderlijk en oud, is Hij niet gedood waarneer het lichaam is gedood.

21. Hij die Hem kent als onvernietigbaar, eeuwig, ongeboren en onuitputtelijk, hoe kan die man doden, O Arjoena, of het gedood worden veroorzaken?

22. Zoals een man versleten kleren aflegt en er nieuwe aantrekt, zo werpt ook het belichaamde Zelf versleten lichamen af en treedt het andere binnen, die nieuw zijn.

23. Wapens treffen Het niet, het vuur verbrandt Het niet, het water maakt Het niet nat, de wind droogt Het niet op.

24. Het Zelf kan niet worden geraakt, verbrand, bevochtigd of opgedroogd.

Het is eeuwig, aldoordringend, stabiel, oud en onbeweeglijk.

Onbeweeglijk: het geheim van niet-handelen in handelen.

25. Dit (Zelf) is ongemanifesteerd, ondenkbaar en onveranderlijk.

Wetend dat dit zo is, zou U niet mogen treuren.

Zie hoofdstuk een van dit boekje.

26. Zelfs als u zou denken dat Het voortdurend geboren wordt en sterft, O Arjoena, zou u niet mogen treuren.

27. Want zeker is de dood voor de geborenen en zeker de geboorte voor de doden; daarom zou u over die onvermijdelijkheid niet mogen treuren.

31. Overigens rekening houdend met uw Svadharma (eigen Dharma, plicht) zou U niet mogen aarzelen, want er is niets hoger voor een Kshatriya (iemand die geboren is in de heersende kaste of kaste van de krijgers) dan een rechtvaardige oorlog.

32. Gelukkig de Kshatriyas, O Arjoena, die geroepen zijn om te vechten in een strijd die vanzelf komt als een open deur naar de hemel.

33. Maar als u deze rechtvaardige oorlog niet wilt voeren, dan, uw eigen plicht en faam opgegeven hebbend, zult u zondigen.

38. Na vreugde en pijn, winst en verlies, overwinning en nederlaag gelijk te hebben gemaakt, moet u zich tot de strijd begeven omwille van de strijd; zo zal u geen zonde veroorzaken.

39. Dat, waarin u onderricht werd, is wijsheid betreffende Sankhya.

Luister nu naar wijsheid betreffende Yoga.

Begaafd daarmee, O Arjoena, zult u de kluisters van de handeling afwerpen.

Hier begint het geheime onderricht in Yoga.

40. Daarin gaat er geen inspanning verloren en is er geen gevaar. Zelfs een beetje van die kennis beschermt tegen grote angst.

Geen gevaar: de beoefening ervan heeft ALTIJD gunstige resultaten.

41. Hier, O vreugde van de Koeroes, is er maar één enkele, éénpuntige vastbeslotenheid; wijdvertakt en eindeloos zijn de gedachten van de besluitelozen.

In andere paden kan men wel eens besluiteloos zijn, omdat er zoveel oefeningen bestaan. In deze geheime Yoga is er maar één ding te doen: gevestigd zijn in het Zelf.

42. Bloemrijke taal wordt gesproken door onverstandigen, vreugde scheppend in de lovende woorden van de Vedas, O Arjoena, zeggend: "Er is niets anders."

Zij die u zelfs de allermooiste ervaringen beloven en beweren dat er niets anders bestaat, zijn onverstandigen. In deze geheime Yoga gaat het nooit om ervaringen, enkel om het gevestigd zijn in het Zelf.

43. Vol verlangens, met de hemel als hun doel, spreken ze woorden die geboorte beloven als beloning voor actie en schrijven verschillende handelingen voor voor het bereiken van genot en macht.

Laat de mooiste beloften en verleidingen je niet weghalen van de ENE benadering : gevestigd zijn in je Zelf.

44. Voor hen die gehecht zijn aan genot en macht wier geest afgeleid wordt door zo'n onderricht, wordt die vastberadenheid niet gevormd die geneigd is tot meditatie en Samadhi.

In deze Yoga ben je vastberaden altijd bezig met Samadhi, je eerste (Adhi) gelijkheid (Sama) of die dimensie van jezelf waarin je (achter het veranderende lichaam, de veranderende geest enz.) ALTIJD gelijk bent.

Alleen het Zelf of Bewustzijn is altijd gelijk.

45. De Vedas handelen over de drie Goenas; sta boven de drie Goenas.

O Arjoena, bevrijd u van de paren van tegengestelden en verblijf altijd in Sattva, vrij van de gedachte aan winst en behoud, en wees gevestigd in het Zelf.

Eén instructie: wees gevestigd in het Zelf. De drie Goenas? Sta erboven, wees er enkel een getuige van. Die getuige ben jij. Toch komt Krishna later uitvoerig op de Goenas terug.

46. Voor de Brahmana die het Zelf gerealiseerd heeft, zijn alle Vedas van zoveel nut als een emmer water in een overstroomde plaats.

Vestig je daarom in het Zelf.

47. Uw recht betreft het werk, maar nooit de vrucht ervan; laat de vruchten van handeling niet uw motief zijn en wees evenmin gehecht aan niet-handelen.

In deze geheime Yoga gaat het blijkbaar om twee dingen: gevestigd zijn in het Zelf en handelen, maar niet om de vruchten ervan.

48. Handel, O Arjoena, onwrikbaar in Yoga, gehechtheid opgevend en evenwichtig in succes en mislukking. Gelijkmoedigheid wordt Yoga genoemd.

Handel onwrikbaar in Yoga, betekent handelen vanuit Zelfbewustzijn.

Gelijkmoedigheid betekent vanzelfsprekend', gevestigd zijn in het Zelf dat altijd gelijk is. Dit vers wordt beschouwd als een definitie van de geheime Yoga.

49. Veel lager dan Boeddhiyoga is doen, O Arjoena. Zoek uw toevlucht in wijsheid ; beklagenswaardig zijn zij wier motief de vrucht is.

Wie uit is op ervaringen en de resultaten van zijn werk is beklagenswaardig.

Dat soort doen staat veel lager dan Boeddhiyoga, waarin het intellect (Boeddhi) altijd gevestigd wordt in het Zelf (niet in ervaren!) en alle handelingen gebeuren vanuit Zelfbewustzijn.

50. Begaafd met Boeddhiyoga, werpt men in dit leven zowel goede als slechte daden af; leg u daarom toe op Yoga; Yoga is bedrevenheid in handelen.

Dit vers is een tweede definitie van de geheime Yoga. Bedrevenheid in handelen bestaat in de kunst inmiddels gevestigd te zijn in het Zelf. Het gaat niet om de kwaliteit van de handeling, wel om de diepgang van Zelfbewustzijn.

51. De wijzen gevestigd in Boeddhiyoga, die de vruchten van hun handelen hebben opgegeven en bevrijd zijn van de etter van het leven, gaan naar de plaats voorbij alle kwaad.

Een glimp van Zelfbewustzijn is genoeg om te ervaren dat elk ander leven een ware etter is.

52. Wanneer uw intellect voorbij de modder van begoocheling (zelfbedrog) gaat, zult u onverschilligheid bereiken over wat gehoord werd en wat nog moet worden gehoord.

Eens voorbij die modder, diep gevestigd in het Zelf, valt men niet meer uit zijn evenwicht.

53. Wanneer uw intellect, perplex door wat u gehoord hebt, onbeweeglijk zal staan en vast gevestigd in het Zelf, zult u Zelfrealisatie bereiken.

Als je eens perplex zult staan door Svadhyaya...

Arjoena zei:

54. Wat, O Krishna, is de beschrijving van hem die gevestigd is in Bewustzijn en opgegaan in Samèdhi? Hoe spreekt hij, hoe zit hij, hoe stapt hij?

Shrie Bhagavèn zei:

55. Wanneer een man, O Arjoena, alle begeerten van de geest afwerpt en tevreden is in het Zelf door het Zelf, wordt gezegd dat hij gevestigd is.

56. Hij wiens geest niet geschokt is door tegenspoed, die niet hunkert naar ervaringen en vrij is van gehechtheid, angst en afkeer, wordt een gevestigde genoemd.

59. De zintuigelijke objecten keren zich weg van de onthouder, maar laten een verlangen achter; maar ook dat verlangen verdwijnt bij het zien van de Hoogste.

Gevestigd in de Hoogste is alles mogelijk.

60. De onrustige zintuigen, O Arjoena, slepen de geest van een wijze mee, ofschoon hij streeft.

Gevestigd zijn in het Zelf is het grote geheim.

61. Ze alle beheersd hebbend, zou hij onwrikbaar moeten zitten, gevestigd in Mij; hij is gevestigd wiens zintuigen onder controle zijn.

Zet een stap, Hij zet er tien. Hij heeft de teugels in handen, wees gevestigd in Hem.

62. Wanneer iemand denkt aan de objecten, ontstaat er gehechtheid voor; uit gehechtheid wordt begeerte geboren; uit begeerte ontstaat toom.

Het verhaal van zelfvervreemding....

63. Uit toom komt begoocheling voort; uit begoocheling geheugenverlies; uit geheugenverlies de vernietiging van al het onderscheidingsvermogen; door de vernietiging van het onderscheidingsvermogen vergaat hij.

...het verhaal van velen, dat begint met zelfvervreemding en eindigt in een chaos.

64. Maar de zelfbeheerste man, bewegend temidden van de objecten, met de zintuigen onder controle en vrij van aantrekking en afkeer, bereikt vrede.

Vrede die alle begripsvermogen te boven gaat.

65. In die vrede wordt alle pijn vernietigd, want het intellect van de evenwichtigen van geest wordt spoedig gevestigd (in het Zelf).

66. Er is geen Zelfbewustzijn voor de niet-gevestigde en voor de niet-gevestigde is er geen meditatie; voor hem die niet meditatief is kan er geen vrede zijn en hoe kan er geluk zijn voor hem die geen vrede heeft.

De keuze is duidelijk.

67. Want de geest die in het kielzog vaart van de dwalende zintuigen, draagt zijn onderscheidingsvermogen mee zoals de wind een roerloos schip op het water.

68. Daarom, O machtigarmige Arjoena, is hij gevestigd, wiens zintuigen volledig teruggetrokken zijn van de objecten van de zintuigen.

... maar versmolten met het Zelf als melk en water.

69. In dat wat nacht is voor alle wezens waakt de gevestigde; wanneer alle wezens wakker zijn, is het nacht voor de wijze die ziet.

De wijze die "ziet", vindt niets aan een leven zonder Zelfbewustzijn.

70. Hij bereikt vrede in wie alle begeerten binnenstromen als water in de oceaan die gevuld van alle kanten, onbewogen blijft; maar niet de man die vol begeerten is.

Gevuld van alle kanten met Zelfbewustzijn...

71. Die man bereikt vrede die, alle begeerten opgevend, heen en weer trekt zonder verlangen, zonder het gevoel dat is van mij en zonder egoïsme.

... een subliem Bewustzijn dat alles bevat en alles is, maar niets van mij noemt!

72. Dit is het domein van Brahman, O Zoon van Pritha. Dat bereikend is niemand misleid. Daarin gevestigd, zelfs op het einde van het leven, bereikt men eenheid met Brahman.

Het is nooit te laat. Beslis nu. Alleen door Zelfbewustzijn word je niet misleid en betreed je het domein van Brahman, de ware bestemming van je leven.

 

klik